پریز برق چیست؟ – آشنایی با اجزا، کاربرد و انواع پریز برق
پریز برق یکی از اجزای مهم سیستم برق مورد استفاده در خانه‌ها، محل کار و ساختمان‌های تجاری است. این وسیله امکان اتصال دستگاه‌های برقی به شبکه برق را فراهم میکند. در این مقاله از مجله یاب چی، به بررسی مفهوم پریز برق، کاربردها و انواع مختلف آن پرداخته خواهد شد.
پریز برق چیست؟
پریز برق یک وسیله است که امکان انتقال برق از شبکه برق به دستگاه‌های برقی را فراهم میکند. این وسیله به شکل یک جعبه کوچک با چند پایه برقی طراحی شده است. پریز برق به منظور ایمنی و جلوگیری از بروز خطرات الکتریکی نیز دارای سیستم‌های حفاظتی مانند قطع‌کننده‌ها و زمین‌کننده‌ها است.
پریزها از دو بخش اصلی تشکیل شده‌اند:
- بخش داخلی: شامل قطعات فلزی و سیم‌کشی است که جریان برق را از طریق سیم به دستگاه برقی منتقل میکند.
- بخش خارجی: شامل قاب و روکش پلاستیکی است که بخش داخلی را پوشانده و از آن در برابر تماس مستقیم با انسان و اشیاء محافظت میکند.
تاریخچه پریز برق
تاریخچه پریز برق به اختراع برق توسط توماس ادیسون در سال ۱۸۷۹ میلادی برمی‌گردد. ادیسون برای روشنایی منازل از لامپ‌های رشته‌ای استفاده می‌کرد. اما برای روشن و خاموش کردن این لامپ ها، نیاز به یک وسیله‌ی قطع و وصل جریان برق بود.
اولین کلید برق توسط توماس ادیسون در سال ۱۸۸۰ اختراع شد. این کلید، یک سوئیچ ساده بود که با فشردن آن، جریان برق وصل و با رها کردن آن، قطع می‌شد.
در سال ۱۸۸۴، جان هنری هولمز اولین پریز برق را اختراع کرد. این پریز، از دو قطعه فلزی تشکیل شده بود که با قرار دادن دو شاخه در آن، جریان برق وصل می‌شد.
در سال ۱۸۹۵، گوستاو بینزوانگر یک پریز برق با سیستم تماس هم مرکز (هم محور) اختراع کرد. این پریز، از دو پین فلزی تشکیل شده بود که با قرار دادن دو شاخه در آن، جریان برق وصل می‌شد.
در سال ۱۹۱۷، ویلیام جی. نیوتون مکانیسم قطع سریع را توسعه داد و اولین کلید و پریز برق سوئیچ دار و مدرن را ابداع کرد.
از آن زمان تاکنون، پریز برق تغییرات زیادی کرده است. در حال حاضر، پریزهای برق در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند.
انواع پریز برق
پریزهای برق در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. برخی از رایج‌ترین انواع پریز برق عبارتند از:
پریز برق ساده
این نوع پریز برای اتصال دو شاخه‌ی ساده و استاندارد استفاده می‌شود. دو شاخه‌ی پریز ساده اغلب برای لوازم خانگی مانند لامپ، تلویزیون و رادیو مناسب هستند. این نوع پریز برق بدون امکانات ویژه‌ای طراحی شده است و عموماً در خانه‌ها و محیط‌های خانگی استفاده می‌شود.
پریز برق ارت دار
پریز برق ارت دار دارای یک پین سوم است که برای اتصال به سیم ارت استفاده می‌شود. سیم ارت یک سیم اضافی است که برای حفاظت از افراد در برابر برق گرفتگی در صورت نقص در دستگاه برقی استفاده می‌شود. به عنوان مثال، در صورتی که قسمت داخلی یک دستگاه برقی خراب شده باشد و قابلیت عایق‌برداری را از دست داده باشد، سیم ارت به زمین متصل شده و خطر برق گرفتگی را کاهش می‌دهد.
پریز برق تلفن
این نوع پریز برای اتصال تلفن ثابت به خط تلفن استفاده می‌شود. پریز برق تلفن یک رابط فیزیکی است که امکان برقراری ارتباط صوتی بین تلفن و شبکه تلفنی را فراهم میکند. این نوع پریز برق از شکل و ابعاد خاصی برخوردار است و برای اتصال کابل تلفن به تلفن‌های ثابت استفاده می‌شود.
پریز برق شبکه
پریز برق شبکه یا همان پریز شبکه برای اتصال کامپیوتر و سایر دستگاه‌ها به شبکه استفاده می‌شود. این نوع پریز برق از طریق کابل شبکه به شبکه متصل می‌شود و امکان ارسال و دریافت اطلاعات را بین دستگاه‌ها و شبکه فراهم میکند. پریز برق شبکه اغلب در محیط‌های اداری، کسب و کارها و محیط‌های شبکه‌ای استفاده می‌شود.
پریز برق USB
پریز برق USB یک نوع پریز برق است که برای شارژ کردن دستگاه‌های الکترونیکی مانند گوشی‌های موبایل، تبلت‌ها، دوربین‌ها و سایر دستگاه‌هایی که از رابط USB برای شارژ و انتقال داده استفاده می‌کنند، طراحی شده است. این نوع پریز برق شامل یک یا چند درگاه USB است که می‌توان از آن برای اتصال کابل USB به دستگاه‌های الکترونیکی استفاده کرد. پریز برق USB معمولاً در خانه‌ها، دفاتر کار و مکان‌های عمومی نصب می‌شود تا افراد بتوانند به راحتی دستگاه‌های خود را شارژ کنند و از آن‌ها استفاده کنند.
اجزای اصلی پریز برق
پریز برق از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
بخش داخلی:
- ترمینال‌ها: محل اتصال سیم‌های برق به پریز
- کنتاکت‌ها: قطعات فلزی که جریان برق را از سیم به دو شاخه منتقل می‌کنند
- فنر: برای ایجاد فشار و اتصال محکم بین دو شاخه و کنتاکت‌ها
- بدنه: از جنس پلاستیک یا فلز برای محافظت از اجزای داخلی
بخش خارجی:
- قاب: از جنس پلاستیک یا فلز برای پوشاندن بدنه
- روکش: از جنس پلاستیک برای پوشاندن قاب و محافظت از آن در برابر گرد و غبار و رطوبت
- شاتر: برای محافظت از کودکان در برابر برق گرفتگی
برخی از پریزهای برق دارای اجزای اضافی مانند:
- فیوز: برای محافظت از مدار در برابر اضافه بار
- چراغ: برای نشان دادن وجود برق در پریز
- کلید: برای قطع و وصل جریان برق
کاربرد پریز برق
پریز برق یکی از اجزای حیاتی سیستم برق است و کاربردهای گسترده‌ای دارد. در ادامه بیشتر به کاربردهای پریز برق می‌پردازیم و نمونه‌هایی از این کاربردها را بررسی می‌کنیم:
– تامین برق برای لوازم برقی خانگی:
پریز برق به ما امکان می‌دهد لوازم برقی مورد نیاز در خانه را به شبکه برق متصل کنیم. برخی از لوازم برقی خانگی که به پریز برق وصل می‌شوند عبارتند از: یخچال، ماشین لباسشویی، تلویزیون، رایانه و سایر لوازم الکترونیکی. با استفاده از پریز برق، این دستگاه‌ها به منبع تامین برق وصل می‌شوند و قابلیت استفاده و عملکرد صحیح خود را دارند.
– تامین برق برای ابزارهای برقی:
پریز برق از قابلیت ارائه برق برای ابزارهای برقی نیز برخوردار است. ابزارهایی مانند دریل، فرز، جاروبرقی و سایر ابزارهای برقی نیاز به منبع تغذیه برق دارند تا بتوانند به درستی کار کنند. پریز برق این امکان را به ما می‌دهد که این ابزارها را به شبکه برق متصل کنیم و انرژی لازم برای عملکرد آن‌ها را فراهم کنیم.
– تامین برق برای تجهیزات اداری:
در محیط‌های اداری و تجاری، پریز برق برای تأمین برق تجهیزات اداری نیز استفاده می‌شود. این تجهیزات شامل چاپگر، اسکنر، کامپیوتر و سایر دستگاه‌های الکترونیکی است که در محیط کار استفاده می‌شوند. با اتصال این دستگاه‌ها به پریز برق، به آن‌ها امکان اجرا و عملکرد مطلوب را می‌دهیم.
– تامین برق برای روشنایی:
پریز برق نقش مهمی در تأمین نور در محیط‌های مختلف دارد. با اتصال لامپ‌ها، لوسترها و سایر منابع نور به پریز برق، می‌توانیم مناطق مختلف را روشن کنیم و به نیازهای روشنایی محیط پاسخ دهیم.
نکات ایمنی در مورد پریز برق
- از پریزهای برق استاندارد و باکیفیت استفاده کنید.
- از استفاده از پریزهای برق معیوب و آسیب‌دیده خودداری کنید.
- از قرار دادن اشیاء فلزی در داخل پریز برق خودداری کنید.
- از دست زدن به پریز برق با دست خیس خودداری کنید.
- از پریزهای برق محافظ‌دار برای کودکان استفاده کنید.
- از بارگذاری بیش از حد پریز برق خودداری کنید.
با رعایت این نکات ایمنی می‌توانید از بروز خطر برق گرفتگی و آتش‌سوزی جلوگیری کنید.
بهترین مارک پریز برق ایرانی
| نام برند | ویژگی ها |
|---|---|
| ایران الکتریک | سابقه طولانی، تنوع بالا، کیفیت ساخت خوب، قیمت مناسب |
| دلند الکتریک | تنوع بالا، کیفیت ساخت خوب، قیمت مناسب، خدمات پس از فروش قوی |
| آسیا الکتریک | سابقه طولانی، تنوع بالا، کیفیت ساخت خوب، قیمت مناسب |
| ویرا الکتریک | قیمت مناسب، کیفیت ساخت خوب، تنوع بالا |
| فاین الکتریک | طراحی مدرن، کیفیت ساخت بالا، تنوع بالا، قیمت بالا |
بهترین مارک پریز برق خارجی
| نام برند | ویژگی ها |
|---|---|
| لگراند (Legrand) | برند فرانسوی، کیفیت ساخت بسیار بالا، تنوع بالا، قیمت بالا |
| شنایدر (Schneider Electric) | برند فرانسوی، کیفیت ساخت بالا، تنوع بالا، قیمت بالا |
| ABB | برند سوئیسی، کیفیت ساخت بالا، تنوع بالا، قیمت بالا |
| ویرا الکتریک (Gira) | برند آلمانی، طراحی مدرن، کیفیت ساخت بالا، تنوع بالا، قیمت بالا |
| هاگر (Hager) | برند آلمانی، کیفیت ساخت بالا، تنوع بالا، قیمت بالا |
توجه:
- این جدول فقط شامل تعدادی از بهترین مارک‌های پریز برق ایرانی و خارجی است.
- انتخاب بهترین مارک پریز برق به نیازها و سلیقه شما بستگی دارد.
- هنگام خرید پریز برق، به کیفیت ساخت، قیمت، تنوع و خدمات پس از فروش آن توجه کنید.
نکات مهم هنگام خرید پریز برق
هنگام خرید پریز برق، توجه به نکات زیر می‌تواند مفید و مهم باشد:
۱. نوع پریز برق: ابتدا باید بررسی کنید که نوع پریز برقی که نیاز دارید، کدام یک از انواع موجود است. ممکن است نیاز به پریز برق ساده، پریز برق ارت دار، پریز برق تلفن، پریز برق شبکه یا پریز برق USB داشته باشید. اطمینان حاصل کنید که پریزی که انتخاب می‌کنید، با نیازهای شما سازگار است.
۲. استانداردها: مطمئن شوید که پریز برق مورد نظر شما با استانداردهای ایمنی و الکتریکی مربوطه سازگار است. به طور عمومی، استفاده از پریز‌هایی با استانداردهای معتبر مانند استانداردهای ملی آمریکا (UL) یا استاندارد CE اروپا توصیه می‌شود.
۳. تعداد درگاه‌ها و کارایی: اگر قصد دارید بیش از یک دستگاه به پریز برق متصل کنید، مطمئن شوید که تعداد درگاه‌های پریز برق کافی است. همچنین، برخی پریزهای برق USB دارای توانایی شارژ سریع برای دستگاه‌های الکترونیکی هستند. مطالعه مشخصات فنی پریز برق و امکانات آن می‌تواند به شما در انتخاب مناسب کمک کند.
۴. کیفیت ساخت: انتخاب پریز برق با کیفیت ساخت بالا و مواد اولیه مرغوب برای طولانی مدت استفاده می‌تواند مهم باشد. از برندهای معتبر و معروف خرید کنید و نظرات و بازخوردهای مشتریان را بررسی کنید تا از کیفیت و قابلیت عملکرد پریز برق اطمینان حاصل کنید.
۵. امنیت: امنیت برقراری ارتباط بین پریز برق و دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلفن همراه یا کامپیوتر بسیار مهم است. برخی از پریزهای برق دارای ویژگی‌های امنیتی مانند حفاظت در برابر برق گرفتگی، جریان‌های نامناسب، و گذرای برق هستند. بررسی این ویژگی‌ها و مطمئن شدن از امنیت استفاده از پریز برق مهم است.
۶. قیمت: نهایتاً، قیمت پریز برق نیز مهم است. مقایسه قیمت‌ها و ارزیابی رابطه بین کیفیت و قیمت می‌تواند به شما کمک کند تا پریز برقی را با بهترین ارزش برای پول خود انتخاب کنید.
در کل، هنگام خرید پریز برق، توجه به نوع پریز، استانداردها، تعداد درگاه‌ها، کیفیت ساخت، امنیت و قیمت می‌تواند به شما کمک کند تا پریز برق مناسبی را برای نیازهای خود انتخاب کنید.
